Hoe verslavend kunnen cijfers zijn?

Hebt u ooit de film “Moneyball” gezien? Neen? Zonde. Het is niet alleen een geweldige film, ze toont ook aan op welke manier het monitoren en evalueren van statistieken kan leiden tot grote successen. In het waargebeurde Moneyball staat de figuur van Billy Beane centraal, de general manager van de honkbalclub Oakland Athletics. Met behulp van statistische analyses ontdekte en rekruteerde hij waardevolle spelers die andere teams over het hoofd zagen. Oakland Athletics werd buitengewoon succesvol, met een beperkt budget.

Ook bedrijven en overheden beseffen steeds vaker dat het opvolgen van indicatoren heel wat voor hen kan betekenen. Stephanie Devisscher, senior consultant bij WES, is al langer gepassioneerd bezig met monitoring, evaluatie en impactmetingen. Ze is verantwoordelijk voor heel wat monitoring- en evaluatieprojecten en treedt ook op als expert terzake voor andere onderzoeksbureaus.

Stephanie, wat zijn de kritieke succesfactoren van een goed monitoringsysteem?

Stephanie: “Monitoring is een volgsysteem waarbij je een project in kernindicatoren giet. Het systematiseren van die indicatoren is enorm belangrijk. Daarnaast moet je ook zorgen voor een goed evenwicht aan indicatoren. Het mogen er niet te weinig zijn, maar ook zeker niet te veel. Het is belangrijk dat je de meting volhoudt. Het systeem moet ook toegankelijk zijn voor verschillende gebruikers. Het systeem moet gebruiksvriendelijk zijn en de gegevens eenvoudig te interpreteren. Tot slot is het ook belangrijk dat je niet meet om te meten. Er moeten acties gekoppeld worden aan hetgeen je vaststelt.”

Vormt monitoring de basis om te evalueren?

Stephanie: “Inderdaad! Al komt er bij het evalueren van een project of een beleid nog veel meer bij kijken. Op basis van cijfers zul je bijvoorbeeld zien dat er vertraging zit op een traject, maar niet hoe die vertraging is opgelopen. Je zult zien dat het aantal vooropgestelde deelnemers niet is bereikt, maar niet hoe het komt. Om die zaken te weten te komen, gebruiken we andere onderzoekstechnieken.
We benadrukken graag dat goed uitgevoerde monitoring en evaluatie altijd iets positief is. Het helpt knelpunten oplossen, verbeteren, groeien. Veel opdrachten vloeien voort uit de vraag: wat kunnen we nog beter doen? Hoe kunnen we onze positie verstevigen, en wat is de beste keuze?”

Wat is de meerwaarde van een externe expert?

Stephanie: “De meerwaarde is dat wij een objectief oordeel kunnen geven en dat we vanuit onze ruime ervaring ook kunnen adviseren over hoe de zaken kunnen verbeteren. De manier waarop we dit doen gebeurt steeds in samenspraak met en op maat van de opdrachtgever. Het gebeurt bijvoorbeeld dat wij enkel het monitoringssysteem opzetten, de indicatoren mee bepalen en dat de klant dit verder zelf opvolgt. Onze samenwerking is nuttig bij complexere activiteiten waar veel partners bij betrokken zijn. Ook wanneer er specifieke dataverzameling vereist is. Of wanneer je merkt dat een externe kijk nieuwe inzichten kan brengen.”

Op welk vlak is WES bezig met monitoring en evaluatie?

Stephanie: “We doen zowel aan beleidsmonitoring (‘policy intelligence’) als aan marktmonitoring (‘market intelligence’). Sinds 1982 monitort WES bijvoorbeeld het reisgedrag van de Belgen, wat inhoudt dat we de evoluties in de Belgische reismarkt in detail opvolgen. Dit gebeurt volgens een eigen methodologie. De bevindingen en de trends laten onze klanten toe om hun marketingstrategie op te zetten en hun keuzes bij te sturen.

We voeren ook veel publieksonderzoeken uit, waarbij we onder andere nagaan wie een bepaald evenement bezoekt en of de verwachtingen van de bezoekers ook ingelost worden. Onlangs organiseerden we bijvoorbeeld een bevraging bij de bezoekers van het fotomuseum FOMU in Antwerpen, maar ook tijdens de tentoonstellingen van Europalia en op het Vakantiesalon kon je onze enquêteurs al tegen het lijf lopen.

Op vlak van evaluatie zijn onze opdrachten zeer divers. Op dit moment begeleiden we de stad Gent bij de evaluatie van de werking van het lokaal partnerschap voor werkgelegenheid ‘Gent, stad in werking’. Recent namen we deel aan een Europese studie die de performantie van opleiding voor de toeristische sector onderzocht. Eerder hebben we het toeristisch luik van de samenwerkingsovereenkomst tussen de ZOO van Antwerpen, Planckendael en de Vlaamse regering geëvalueerd waarbij we ook aanbevelingen voor de nieuwe overeenkomst deden.

Voor vragen of meer informatie, kunt u Stephanie Devisscher contacteren op stephanie.devisscher@wes.be of 050/36 71 27.